Birinci Kitaptan Seçme Tümceler

   

• Allah,Zâtında , Hüsn-ü mutlak , Hayr-ı mahz , Bahr-ı âma diye anılır.

• Şey, zâtın ism-i zâhir'le zuhûrudur.Şeyin zuhûru, kelâmla olmuştur, kelâm ise sıfâttır.

• "Âdem oğullarına mükerremiyet verdik" (17/70)

• "İnsânı en güzel sûret te yarattık." (95/4)

• "Her şeyi ona müsahhar kıldık."(45/13)

• "Allah olmasaydı, insân bulunmazdı,
  İnsân olmasaydı, Allah bilinmezdi."

• Kâinat, sıfâttan yâni elbiseden ibarettir.

• Kâinatta dağınık olarak bulunan akıl , zât'ı olarak lâtif olan insânda toplanmış ve insân bu akılla, hem kâinatı, hem kendini, hem de Allah'ı bilmiştir.

• Allah'la dost olanın korkusu kalmaz: "Allahın velî 'leri için asla korku yoktur ve onlar mahzun da olmazlar." (10/62)
  
  
• Allah dendiği zaman, hiçbir esmâ anılmaz, çünkü,O, " mecmû-ûl esmâ ", yâni tüm isimlerin toplandığı mertebedir. "Hû" dendiğinde ise Allah lâfzı da kaybolur . Allah "ân " dadır ve zamandan münezzehtir.

• Allah, "benim" deme hakkına haiz yegâne varlıktır.

• Âfak ve enfüs , "fûrkan" ve "kûr'ân " gibidir. Fûrkan, fark âleminde görülen, kûr'ân ise iç âlemde okunan demektir.

• Allah , tenzih te, kâinat ise teşbih tedir.

• Hûve , tasavvufta karşıtı bulunmayan yegâne mertebedir. Diğer tüm mertebelerin karşıtı vardır. Örneğin, "Ahad" ın karşıtı " Vahid " , " Allah " ın karşıtı " kul " ," Rabb " ın karşıtı " merbûb , " Hakk " ın karşıtı " halk " vb.

• Hûve, bisûkûn mertebesidir.

• " Ahadiyet-ül ayn " veya " taayyünü evvel " in " uruç " taki karşılığı " mâkam-ı mahmûd " dur. Zât iken Ahâd olan Allahın, bir mertebe inmekle, Ahad ve Vahid diye kendi içinde kendine yansımasıyla, kendine kendinden bir ayna yarattığı mertebedir.
  
• Mastar ile ' mastar-ı mîmi 'nin vahdeti Allah, yahut ' mastar-ı gayri mîmi 'dir. ( kâinat ile insânın birleşmesi Allahtır .)

• Allah'ın birliği, aynen bir incire benzetilebilir ! İncir de birdir, ama, içinde binlerce incir ağacı meydana getirebilecek çekirdek bulunan " Bir " dir. O çekirdeklerin her biri, ileride birer incir ağacı meydana getirecek ve o bir'in kesretini oluşturacaktır. İşte kûr'ân'da geçen "incir" (95/1) budur. Bu incirin yeri ise Ulûhîyet piramidinin zirve noktasıdır.

• Allah denilen varlık, bir " sâhip " tir. Sâhip ise sohbet edilen dost , yâni insân-ı kâmil 'dir. Bu insân, görünmeyenin tam aynası olan Ahmed'tir.

• Rabb , Allahın her zerrede mürebbilik sıfâtıyla meydana çıktığı mertebedir.

• Hakk , bir iken, tüm hayâllerde "kuvva " (kuvvetler) halinde, esmâ tahtında (değişik isimlerde) göründüğü ve hepsini kendinde topladığı, "insân-ı kâmil" ( Âdem-i mâna ) mertebesidir. Bu mertebe, kökleri yukarıda, dalları aşağıda olan ve " tûba-ağacı " diye adlandırılan mertebedir.

• Allah'ın dış âleme akseden nûr 'una Rahmâniye t, gayb âlemindeki Mûhammed'in nûruna ise Rahîmiyet denir.

• Âlem kelimesi, alâmetten gelir.

• Bir insân için en yüksek mertebe acziye t'tir.

• İsm-i âzâm Allah'tır : Elif harfi kaldırılırsa geriye, " Lillâh " kalır, bunun bir " lâm " ı alınırsa, geriye " Lehû " kalır. İkinci " lâm " kaldırılırsa, geriye, " Âh " kalır. İkinci " elif " te kaldırılırsa, geriye " Hû " kalır.

• " Tenzih " , nezâhet, temizlik, pâklık, sâflık demektir.

• O'nu dünyadayken görmek lâzımdır. Nerede görülecektir ? Tabii ki en mükemmel yaratık olan insânda. Hangi insânda ? Allah'ın adını verdiği 'İnsân-ı kâmil'de.

• Allah'ı sadece " tenzîh " te kabul eden din " Mûsevîlik " tir. Onun için Mûsevîlikte " şeriât " ten başka bir şey yoktur.

• Mühr-ü Süleyman , Allah'ın altı yönden münezzeh olduğunu gösterir.

• Şeriât , yâni sünnetullah , ilâhi ahlâk düzenidir.

• Tenzih'te halkiye t ve Hakk 'iyet biri birinden tamamen ayrılmıştır. Mûsa, Allah'n ancak sıfâtî tecelli sine, yâni kelâm la tecellisine mazhar olabilmiştir. Çünkü, esmâ ve sıfât'tan geçmeden zât'a ulaşılamaz.

• Şeriât tenzîh, Hakîkat ise teşbîh esasına dayanır. Şeriât, teşbih'i tenzîh'te, Hakîkat ise tenzîh'i teşbîh'te arar...Şeriât, kendisi dışta, yâni teşbîh âleminde olduğu için, içi yâni tenzîh'i arıyor, Hakîkat ise tersini.